Endometrioza to jedna z najczęściej występujących chorób u kobiet w wieku płodnym. Jest ona mniej powszechna przed okresem dojrzewania oraz po menopauzie. Ta dolegliwość skupia się na nienormalnej lokalizacji błon śluzowych macicy, znanych jako endometrium. Istnieje wiele teorii naukowych próbujących wyjaśnić mechanizmy działania organizmu kobiety, które prowadzą do powstania endometriozy.
Endometrioza jest schorzeniem ginekologicznym nazwanym od łacińskiego terminu „endometrium”, który oznacza błonę śluzową macicy. Definiuje się ją jako stan, w którym endometrium znajduje się poza naturalnym miejscem, jakim jest jama macicy.
Ektopowe (czyli nieprawidłowo zlokalizowane) błony śluzowe macicy mogą występować w różnych lokalizacjach, takich jak jajowody czy pochwa, ale również mogą lokalizować się w jamie brzusznej czy innych, nawet odległych miejscach (zarejestrowano kilka przypadków obecności komórek endometrium w mózgu i płucach!).
Chociaż ektopowe endometrium jest umiejscowione w miejscach nieprawidłowych dla jego naturalnej lokalizacji, nadal wykazuje aktywność funkcjonalną. Podobnie jak prawidłowa błona śluzowa macicy, ektopowe endometrium podlega cyklicznym krwawieniom.
Ektopowe endometrium nie różni się od błony śluzowej znajdującej się wewnątrz macicy, zarówno pod względem histologii, jak i funkcji. Z tego powodu, przemiany zachodzące w ektopowym endometrium są tożsame z tymi, które mają miejsce w naturalnym endometrium w trakcie cyklu menstruacyjnego. Jak wspomniano wcześniej, dochodzi również do krwawienia miesięcznego, które jest jednym z głównych powodów objawów bólowych związanych z endometriozą.
Szacuje się, że problem endometriozy dotyka około miliona kobiet w Polsce, choć prawdopodobnie faktyczna liczba jest wyższa. Wynika to z faktu, że jedyną pewną metodą diagnostyczną potwierdzającą obecność endometriozy jest diagnostyczna laparoskopia połączona z biopsją zabranych próbek. Wskazane objawy mogą jedynie sugerować obecność tej choroby.